Grazas aos avances na produción e na ciencia dos alimentos, a agroindustria puido idear novas formas de cultivar máis alimentos e levalos a máis lugares máis rapidamente. Non faltan noticias sobre centos de miles de aves de curral híbridas (cada animal xeneticamente idéntico ao seguinte) empacadas en megaceleiros, criadas en cuestión de meses e logo sacrificadas, procesadas e enviadas ao outro lado do mundo. Menos coñecidos son os patóxenos mortais que mutan e emerxen nestes agroambientes especializados. De feito, moitas das novas enfermidades máis perigosas nos humanos remóntanse a estes sistemas alimentarios, entre elas o Campylobacter, o virus Nipah, a febre Q, a hepatite E e unha variedade de novas variantes da gripe.
A agroindustria sabe desde hai décadas que o agrupamento de miles de aves ou gando resulta nun monocultivo que selecciona para tal enfermidade. Mais a economía de mercado non castiga ás empresas por cultivar a Gran Gripe, senón aos animais, ao medio ambiente, aos consumidores e aos agricultores por contrato. Xunto co crecemento dos beneficios, permítese que as enfermidades xurdan, evolucionen e se propaguen con pouco control. «É dicir», escribe o biólogo evolutivo Rob Wallace, «compensa producir un patóxeno que podería matar a mil millóns de persoas».
En *Big Farms Make Big Flu*, unha colección de artigos que á vez resultan desgarradores e invitan á reflexión, Wallace analiza as maneiras en que a gripe e outros patóxenos xorden dunha agricultura controlada por corporacións multinacionais. Wallace detalla, cun enxeño preciso e radical, o máis recente na ciencia da epidemioloxía agrícola, á vez que xustapón fenómenos espantosos como os intentos de producir polos sen plumas, as viaxes microbianas no tempo e o ébola neoliberal. Wallace tamén ofrece alternativas sensatas á agroindustria letal. Algunhas, como as cooperativas agrícolas, a xestión integrada de patóxenos e os sistemas mixtos de cultivos e gandería, xa están en práctica fóra da rede agroindustrial.
Aínda que moitos libros abarcan facetas da alimentación ou dos brotes, a colección de Wallace semella ser a primeira en explorar conxuntamente as enfermidades infecciosas, a agricultura, a economía e a natureza da ciencia. Big Farms Make Big Flu integra as economías políticas das enfermidades e a ciencia para obter unha nova comprensión da evolución das infeccións. A agricultura altamente capitalizada pode estar a cultivar patóxenos tanto como as galiñas ou o millo.
Data de publicación: 23 de marzo de 2021